گاز های خنک کننده (یا در اصطلاح عامیانه گاز کولر) معمولا به صورت گاز و یا گاز فشرده شده مایع شده یافت میشوند. این گاز ها به راحتی گرمای محیط را جذب میکنند. این ویژگی میتواند با به کار گرفتن یک کمپرسور و یک فن تبدیل به یک سیستم خنک کننده و یا تهویه مطبوع شود. حتما تا به حال چیزهایی در مورد گاز R22 یا گاز R410A و یا گاز R134A و مباحثی مانند اینکه کدام بهتر است شنیده اید. بنا بر این ممکن است علاقمند باشید از مکانیزم کار گاز کولر در سیستم های تهویه مطبوع منزل یا محل کارتان بیشتر بدانید.

دلیل نامگذاری گازهای کولر

گاز های کولر همواره با حرف R (سرواژه Refrigrant) و یک عدد دو یا سه رقمی در کنار آن معرفی میشوند که معمولا به فهرست ساختارهای مولکولی آن گاز اشاره دارند. (به عنوان مثال گاز R22  در واقع کلرو دی فلورو متان است که در جدول ASHRAE به R22 معروف است ) این نوع نامگذاری ابداع انجمن مهندسان برودتی، گرمایشی و تهیه مطبوع آمریکا (ASHRAEAmerican Society of Heating, Refrigerating and Air-Conditioning Engineers)  است. گاز های مبرد متداول عموما همگی به اشتباه Freon خوانده میشوند. فریون در واقع یک علامت تجاری ثبت شده مربوط به شرکت chemours است.

مکانیزم کار گاز کولر

بدون گازهای خنک کننده یا گاز کولر، فناوری تهویه هوا (HVAC) وجود نخواهد داشت. سیستم های تهویه مطبوع، گاز های مبرد را به داخل لوله های مسی میفرستند. از آنجا که گاز کولر، گرمای محیط را جذب میکند از یک گاز با فشار پایین به مایع با فشار بالا تبدیل میشود. سیستم تهویه مطبوع شما در این مرحله مبرد را (که به دلیل حرارت تبدیل به مایع شده است) از داخل فن (که اصطلاحا به آن اسپیلت میگویند) به بیرون ( اصطلاحا کمپرسور) میفرستد، جایی که یک فن قدرتمند، حرارت مبرد را به فضای بیرون میفرستد (دلیل اینکه کمپرسور های کولر گازی هوای داغ به بیرون پرتاب میکنند همین است). در این مرحله، مبرد مجددا به گاز کم فشار تبدیل شده و دوباره به درون لوله های مسی فضای داخلی رانده میشود. لوله های مسی مجددا به وسیله گاز مبرد، سرد شده و این سرما به وسیله فن های اسپیلت به فضای اتاق منتقل میشوند. این فرایند مرتبا برای خنک کردن محیط ادامه پیدا میکند.

انواع گاز کولر

متداول ترین گازهای خنک کننده موجود به شرح زیر هستند:

کلروفلوروکربن ها (CFC) : در بازار به گاز R12 معروف هستند. این گاز اثرات مخرب شناخنه شده زیست محیطی داشته و یکی از عوامل ایجاد اثر گلخانه ای و آسیب به لایه اوزون است. به همین دلیل تولید R12 یا  CFC از سال 1994 متوقف شده و یا کاهش شدید داشته است.

هیدرو کلروفلوروکربن ها (HCFC): در بازار به گاز R22 معروف است. اثر مخرب زیست محیطی کمتری برای لایه اوزون نسبت به R12 دارد. اما به دلیل آنکه همچنان آثار مخرب محیط زیستی دارد، مقرر شده است تولید آن از سال 2020 متوقف شود.

هیدروفلورو کربن ها (HFC): در بازار با عنوان گاز R410A و R134A شناخته میشود. به دلیل عدم وجود کلر در ساختار این گاز، R410A و R134A برای محیط زیست فاقد اثر تخریبی هستند(هر چند صد در صد بدون آسیب نبوده و به همین دلیل در آمریکا قوانین سختگیرانه ای برای دفع بی خطر این گازها وجود دارد) این گازها به سرعت در حال جایگزینی با گاز R22 هستند. سیستم های تهویه مطبوعی که با این گازها کار میکنند کارآمد تر هستند و کیفیت هوای بهتری ارائه میکنند.

اما دانستن این موضوعات چه کمکی به شما به عنوان دارنده یک کولر گازی میکند؟ بهتر است بدانید همانطور که گفته شد، تولید گاز R22 به زودی متوقف خواهد شد. بنا بر این اگر سیستم تهویه مطبوع شما با گاز R22 کار میکند احتمالا در سال های آینده برای سرویس و یا شارژ گاز کولر خود با مشکل مواجه خواهید شد. به دلایل مختلف سیستم هایی که برای کار با  R22 طراحی شده اند امکان کار با R410A  یا  R134A را ندارند. بنابر این لازم است اگر میخواهید تصمیمی مبنی بر خرید یک سیستم تهویه مطبوع بگیرید به نکاتی که گفته شد توجه کنید.

برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 1 میانگین: 4]